Onderhandelingstechnieken in de Soeks

Door Bart:

De soek of souk, souq, suq, ... er zijn zoveel schrijfwijzen als er
talen zijn, maar de uitspraak is steeds dezelfde en de betekenis ook: een
Arabische markt, al dan niet overdekt. Handelaars proberen hun waren te
verkopen volgens een methode die toch wel verschilt met onze Europese
verkoopstechnieken. De prijs wordt door middel van onderhandeling
vastgesteld. Zowel koper als verkoper noemt een irreële prijs, de koper een
te goedkope, de verkoper een te dure, vaak vele malen meer dan de echte
waarde. Door iedere keer een nieuw bod te doen, groeien koper en verkoper
langzaam naar een prijs waar al dan niet een akkoord kan over worden
bereikt. Dit kan met veel emotie gebeuren maar is een soort spel. En na
enkele dagen begin je de kneepjes van het vak wel te kennen. Vooral begin
niet te onderhandelen als je iets niet wil kopen, not done!! Vraag eerst wat
uitleg over het product. Met alle plezier zal de verkoper in een gamma van
talen je uitleg verschaffen(een beetje Engels, maar vooral Frans, soms Duits
met heel veel haar op en tot ergernis zelfs enkele Nederlandse woorden die
ze ooit ergens opgepikt hebben, maar bij Allah de betekenis niet van weten).
Zodra hij zijn eerste prijs op tafel heeft gegooid, begin je spontaan te
lachen en vraag je voor een betere, ja zelf vriendenprijs. In het beste
geval zal hij dan al iets van de prijs afdoen, maar hij wil natuurlijk dat
jij het spel meespeelt en vraagt om een tegenaanbod. Je steekt natuurlijk
laag in zodat je nog wat speling hebt tot het bedrag dat je eigenlijk wil
betalen. Zo kan je bijna eindeloos doorgaan.

Sonja en ik hadden na enkele dagen echter een andere strategie... Als de
prijs je niet bevalt, dan zet je een zeer vies gezicht of. De Amerikaanse
soap acteurs krijgen deze look aangeleerd als 'Smell the Poo'. Deze blik is
uitermate belangrijk als ze moeten nadenken over hun volgende zin of als er
nogal sterk ingezoomd wordt op hun gezicht om een gevoel van drama te
genereren. Wel dat is de blik en die voorspelt natuurlijk weinig goeds. Als
ze dan nog niet spontaan met hun prijs zakken, dan bekijk je even het
winkeltje van de buur. Hij verkoopt bijna altijd dezelfde rommel, euh ik
bedoel souvenirs. Vooral dat laatste werkt in op het geduld en de zenuwel
van de verkoper. Versterk deze geste door een stap weg van de winkel te
doen. De prijs zal met elke stap die je verwijderd van het winkeltje
drastisch zakken. En al snel zal je dan tot een compromis komen die iets
voordeliger voor je is. Zo kon ik een theepotje, vaas aka lampadair en nog
enkele andere items aan mijn vraagprijs bekomen. Soms laten ze je gaan
zonder meer en dan weet je dat je te goedkoop zat, maar geen zorg, de kans
dat zo je een uniek item misloopt is wel zeer klein.

Een opvallend feit is dat het door de verkopers als zeer normaal beschouwd
wordt dat vrouwen de onderhandelingen voeren, maar het is blijkbaar veel
minder evident dat ze betalen, dat lijkt nog een mannenzaak te zijn. Dat
ondervonden we niet alleen in de soeks, maar ook enkele malen als we iets
aten of dronken. In het prachtige Café Arabe reageerde de ober Sonja totaal
toen ze de rekening vroeg. Zijn gelaat sprak boekdelen toen in de rekening
doorschoof naar Sonja. Het klassieke rollenpatroon zit er duidelijk nog goed
ingebakken. Toen ik de tweede dag voor een lipbalsem een apotheker
binnenstapte, keek de vrouw mij maar heel raar aan toen ik de roze labello
nam. Ter info, dat was de enige die ze nog hadden en ding moest gewoon zijn
werk doen en had absoluut geen esthetische functie. Rose past niet zo bij
m'n ogen, snap je !