Ronddolen in de Soeks

Door Bart:

Als je met een kaart de soeks in gaat, dan ben je op voorhand
verloren. Want de idee alleen al om doelgericht een soek door te wandelen in
een illusie.

De charme van een soek zit'm nu net in het ronddolen. Je volgt geen weg,
geen parcours, je neemt impulsieve beslissingen. Naar rechts omdat daar
mooie lampen hangen, naar links omdat je wil weten waar dat kloppende geluid
vandaan komt, gewoon rechtdoor omdat iedereen hier rechtdoor loopt, ...

Zo laat je je leiden door de steegjes (Derb's) sommige al wat breder en
geanimeerder dan de andere. Je laten leiden door je gevoel geeft ook een
goed gevoel, geen stress omdat je niet weet waar je juist bent, want je weet
heel zeker dat je niet echt weet waar je bent (euh, ja dus). Onverwacht kom
je op een gezellig pleintje waar je besluit om een theetje te drinken (yep,
die mierzoete muntthee). Dat is het uitgelezen moment om die reisgids boven
te halen and make your bearings.

Vaak stelden Sonja en ik vast dat we best al wat gezien hadden dat ook in de
reisgids staat. Tijdens de welkome rustpauze lazen we dan over wat we gezien
hadden en soms ook gemist. Het ideale moment om onze indrukken te toetsen en
met elkaar te delen.

Elke dag besloten we een bepaalde richting uit te gaan en als je je niet al
te druk maakt over de weg, dat is het ronddolen een heuse ontdekkingstocht.
Een ontdekkingstocht door de verhalen van 1001 nacht...

Onderhandelingstechnieken in de Soeks

Door Bart:

De soek of souk, souq, suq, ... er zijn zoveel schrijfwijzen als er
talen zijn, maar de uitspraak is steeds dezelfde en de betekenis ook: een
Arabische markt, al dan niet overdekt. Handelaars proberen hun waren te
verkopen volgens een methode die toch wel verschilt met onze Europese
verkoopstechnieken. De prijs wordt door middel van onderhandeling
vastgesteld. Zowel koper als verkoper noemt een irreële prijs, de koper een
te goedkope, de verkoper een te dure, vaak vele malen meer dan de echte
waarde. Door iedere keer een nieuw bod te doen, groeien koper en verkoper
langzaam naar een prijs waar al dan niet een akkoord kan over worden
bereikt. Dit kan met veel emotie gebeuren maar is een soort spel. En na
enkele dagen begin je de kneepjes van het vak wel te kennen. Vooral begin
niet te onderhandelen als je iets niet wil kopen, not done!! Vraag eerst wat
uitleg over het product. Met alle plezier zal de verkoper in een gamma van
talen je uitleg verschaffen(een beetje Engels, maar vooral Frans, soms Duits
met heel veel haar op en tot ergernis zelfs enkele Nederlandse woorden die
ze ooit ergens opgepikt hebben, maar bij Allah de betekenis niet van weten).
Zodra hij zijn eerste prijs op tafel heeft gegooid, begin je spontaan te
lachen en vraag je voor een betere, ja zelf vriendenprijs. In het beste
geval zal hij dan al iets van de prijs afdoen, maar hij wil natuurlijk dat
jij het spel meespeelt en vraagt om een tegenaanbod. Je steekt natuurlijk
laag in zodat je nog wat speling hebt tot het bedrag dat je eigenlijk wil
betalen. Zo kan je bijna eindeloos doorgaan.

Sonja en ik hadden na enkele dagen echter een andere strategie... Als de
prijs je niet bevalt, dan zet je een zeer vies gezicht of. De Amerikaanse
soap acteurs krijgen deze look aangeleerd als 'Smell the Poo'. Deze blik is
uitermate belangrijk als ze moeten nadenken over hun volgende zin of als er
nogal sterk ingezoomd wordt op hun gezicht om een gevoel van drama te
genereren. Wel dat is de blik en die voorspelt natuurlijk weinig goeds. Als
ze dan nog niet spontaan met hun prijs zakken, dan bekijk je even het
winkeltje van de buur. Hij verkoopt bijna altijd dezelfde rommel, euh ik
bedoel souvenirs. Vooral dat laatste werkt in op het geduld en de zenuwel
van de verkoper. Versterk deze geste door een stap weg van de winkel te
doen. De prijs zal met elke stap die je verwijderd van het winkeltje
drastisch zakken. En al snel zal je dan tot een compromis komen die iets
voordeliger voor je is. Zo kon ik een theepotje, vaas aka lampadair en nog
enkele andere items aan mijn vraagprijs bekomen. Soms laten ze je gaan
zonder meer en dan weet je dat je te goedkoop zat, maar geen zorg, de kans
dat zo je een uniek item misloopt is wel zeer klein.

Een opvallend feit is dat het door de verkopers als zeer normaal beschouwd
wordt dat vrouwen de onderhandelingen voeren, maar het is blijkbaar veel
minder evident dat ze betalen, dat lijkt nog een mannenzaak te zijn. Dat
ondervonden we niet alleen in de soeks, maar ook enkele malen als we iets
aten of dronken. In het prachtige Café Arabe reageerde de ober Sonja totaal
toen ze de rekening vroeg. Zijn gelaat sprak boekdelen toen in de rekening
doorschoof naar Sonja. Het klassieke rollenpatroon zit er duidelijk nog goed
ingebakken. Toen ik de tweede dag voor een lipbalsem een apotheker
binnenstapte, keek de vrouw mij maar heel raar aan toen ik de roze labello
nam. Ter info, dat was de enige die ze nog hadden en ding moest gewoon zijn
werk doen en had absoluut geen esthetische functie. Rose past niet zo bij
m'n ogen, snap je !

Koninklijke belevenissen

We hebben uiteraard een aantal "to do" dingen op onze lijst staan. Het zijn er nogal veel hebben we gemerkt, en de dag is zo voorbij. Als je niets plant is je dag ook gevuld doordat het leven en werken in de souks (overdekte markten) alleen al enorm vermakelijk is om te observeren. Maar, wij willen ook cultuur snuiven. En die is volop te vinden. Marrakech staat op de Unesco werelderfgoederen lijst en is op zich dus al één groot museum. Vandaag staan een bezoek aan het Bahia paleis en de Saadische graven op de verlanglijst. Onze Riad is op ongeveer 500 meter gelegen van het paleis dus dat is niet zo'n opgave. En voor de rest hebben we een kaart uiteraard.

Het Bahia paleis is geheel ommuurd, zoals vele Marokkaanse gebouwen. De pracht en praal is aan de binnenzijden van deze imposante maar vaak sobere muren te zien. Alleen aan de poort is duidelijk te zien dat het om een belangrijk gebouw gaat: deze is gebouwd als een boog, versierd met ingewikkeld bewerkte patronen in het stucwerk, de deur zelf is voorzien van indrukwekkend hang en sluitwerk. Vaak zijn de ingangen van gebedshuizen of moskeeën ook op die manier te herkennen. Je kan niet anders dan onder de indruk zijn van dit prachtige stukje handmatig priegelwerk.

Het paleis is oorspronkelijk een kado van sultan Moulay Hassan aan de stad. Het werd opgetrokken op het einde van de 19de eeuw en in de loop der jaren vergroot. Het Bahia-paleis groeide uit tot de verblijfplaats van de koninklijke familie. Het paleis is tegelijk sober en verfijnd. Het telt prachtige verblijven met cederhouten plafonds, weelderige ontvangstzalen, binnentuinen vol bomen en bloemen en natuurlijk zoals het in vroegere tijden gebruikelijk was: een prachtige marmeren binnenplaats voor de harem.

Het is werkelijk een lust voor het oog om hier rond te dwalen. We zijn helaas niet de enigen die deze mystieke plek gevonden hebben: het wemelt er van de toeristen....




Na een verukkelijke maaltijd van lams-Tajine op het nabij gelegen Place de Ferblantiers (ijzerbewerkers), waar het geklop en gehamer van de bewerkers, die de prachtigste bewerkte ijzeren lampen vervaardigen, een heerlijk achtergrondmuziekje vormt, gaan we op zoek naar de Saadische graven.

We passeren de Joodse ommuurde wijk, de "Mellah". Met de verdrijving van de Moren en de joden uit Spanje in de vijftiende eeuw kwamen de joden in deze zogenaamde mellah’s terecht. Mellah is afgeleid van malh, het Arabische woord voor ‘zout’, aangezien veel joden in de zouthandel werkten. De mellah’s hadden eigen religieuze en economische structuren zoals scholen, begraafplaatsen en winkels, waar de rabbinale regels golden.
Momenteel wonen er nog circa 2.000 joden in Marokko. Het merendeel is na de onafhankelijkheid vertrokken naar Israël, Frankrijk, de Verenigde Staten en Canada.

In het centrum van de Kasbah, het versterkte deel van de stad, liggen de historische graven van de Saadiërs. Samen met de Medersa (voormalige Koranschool) vormen zij de mooiste architecturale bezienswaardigheid van heel Marrakech. En dat is niets teveel verteld. We kijken onze ogen uit naar het ingewikkelde gebeeldhouwde marmer dat eruit ziet als fijn kantwerk op de wanden en bogen van de tombes
Deze plaats was sinds 1557 in gebruik als laatste rustplaats voor de telgen van de Saadische dynastie. De plek telt 156 begraafplaatsen van prinsen, wettige echtgenotes en concubines, kinderen en dienaren.
Helaas is het paleis zelf vernield door de Alaouieten, die alleen de graven spaarden. Sindsdien is de plek omgeven door bijgeloof.
De graven werden pas in 1917 herontdekt, toen Marokko onder het protectoraat van Frankrijk viel.



We strijken neer in het parkje voor de belangrijkste en grootste moskee van de stad, de Koutoubia. Gister zagen we vanaf het terras hoe de prachtig verlichte zuil als achtergrond diende voor het vol leven zijnde Place Jemaa el Fna. Helaas blijft de toren vandaag in het donker gehuld.
Het gebouw dateert uit de 12de eeuw. De minaret is wel 69 meter hoog en wordt beschouwd als een van de mooiste uit de hele Islamwereld. Hij stond model voor de Giralda van Sevilla.

's Avonds is het een bron van festiviteiten op het Place Jemaa el Fna. Het lijkt of de gehele bevolking van Marrakech op de been is. Dikke rookpluimen stijgen op uit de vele eetsltalletjes. De typische fluit en trommel muziek geeft het geheel een speciala tintje. We besluiten hier wat te eten en genieten van de verse calamares en crevettes....hmmmmm!

Verkennen van de stad

Het zonnetje! Wat kan dat heerlijk zijn....wat een verschil met thuis! En dat na maar een paar uurtjes vliegen. Het vertrek was op een onmenslijk vroeg uur vanuit Nederland, maar dat heeft gelijk weer als voordeel dat het hier ook nog vroeg is. Als we aankomen bij ons hotel is het nog geen 10 uur en de kamer is nog niet gereed. We planten de koffers dus in de receptie en nemen eerst een ontbijt. Na wat droog brood en een soort vierkante pannekoeken (achteraf waren ze gewoon de jam vergeten neer te zetten) begeven we ons op verkennerspad.

De stad komt langzaam tot leven. In de smalle straatjes van deze roze stad worden overal kraampjes opgebouwd. De slager die aan zijn raam hele lammeren heeft hangen, bedient zijn klantjes; mannen en vrouwen met lange jurken en hoofddoeken.
We komen al vrij snel uit op het grote plein Jemaa el Fna. De geuren en kleuren zijn overweldigend. Het roze van de muren, de kleurige tapijten uitgestald in de winkeltjes, de kruidengeuren....



Hier heerst een gemoedelijke drukte: gesluierde vrouwen proberen klanten te werven voor een henna tatoeage; Berber mannen in het blauw gekleed bieden aan op de foto te gaan met een slang of aapje, kruidendokters met op een kleed een enorm aanbod van voor ons over het algemeen genomen onbekende, maar voor de Berbers traditionele kruiden; de tandentrekker (op zijn tafeltje liggen honderden tanden en kiezen en ook elkele 2e hands kunstgebitten uitgestald) Brrr... Je moet er toch niet aan denken? Toch zijn de mensen hier soms nog zo arm dat ze alleen deze tandarts kunnen betalen. Er wordt sap verkocht, vers geperst uiteraard, gedroogd fruit en noten. Het tempo van de dag is traag maar de verkopers op het plein zijn gehaaid. Binnen no-time zit ik opgescheept met een henna tatoeage, heb ik een slang en een aap op mijn hoofd gehad, en hebben we sap gedronken. Gelukkig kon de tandendokter ons niet overhalen.......



Na wat rondzwervingen door onderandere de Joodse wijk zijn we toch echt verdwaald. Gelukkig is een meisje bereid om ons de weg te wijzen terug naar het plein. We houden ons hart vast en vrezen dat deze spontane gids-actie van het meisje ook niet voor niets zal zijn. We stoppen om te kijken naar een beignet verkoper, het meisje biedt aan er een paar te proberen, vergezeld van een glas zoete munt thee. Heerlijk! Als we op onze bestemming arriveren, zegt het meisje ons vriendelijk gedag en verdwijnt zonder verdere vragen in de mensenmassa.....Wat kan je je vergissen zeg, niet iedereen is hier dus op geld uit!

Terug in ons hotel frissen we ons wat op. Wat zal de avond in het verschiet hebben??? Tot nu toe kijken we onze ogen uit en ben ik dus niet bang dat we ons hier gaan vervelen....

Hoera! We zijn er!

Het plan was om elke dag een stukje in deze blog te plaatsen, maar éénmaal in het internet cafe was dat voornemen snel van de baan. Na een kwartier hannessen met een marokaans-frans toetsenbord en waarschijnlijk daarom niet in kunnen loggen op mijn blog, heb ik de pijp aan Maarten, die er overigens niet bij was) gegeven. Bart was gelukkig heel wat handiger met het toetsenbord en heeft het wel voor elkaar gekregen een stukje neer te pennen in zijn eigen blog.

Dan nu met terugwerkende kracht een verslag alsof het ter plaatse was......

Eten op Jemaa el Fna

Bijdrage Bart:

Heb je het al ooit gezien ?? Een kermis, met BBQ ? Natuurlijk wel,
maar dit heb je nog niet gezien... slangenbezweerders, toverdokters,
waarzegsters, aapjes (nee, niet familie, maar echte) die ze te pas en vooral
ten onpas in je nek duwen. Waterverkopers, die eigenlijk helemaal geen water
verkopen, maar geld vragen om op de foto te gaan (hoogstwaarschijnlijk om de
investering in hun traditioneel kostuum af te betalen). Wat meer normaler
zijn de fruitsap verkopers, heerlijk verse fruitsap. Ook normaal zijn de
eetstandjes, ware het niet dat er gigantisch veel staan en de gerechten
varieren van soep, dadels, gebraden worstjes en salades tot karrakollensoep,
gebakken schapenhoofden inclusief de hersens in eigen nat of de tong lekker
versneden en opgediend in een saus van slijmerige zever in een broodje. Net
pitta.

En wat denk je?? JA, jaa, inderdaad, ik ben daar gaan eten. Sonja natuurlijk
ook en ik moest helemaal niet aandringen. Wat zeg je? Wil je weten wat we
hebben gegeten ?

Beginnende met een heerlijk fris slaatje waarvan we denken dat het tomaat en
ajuin is en koriander en nog wat kruiden. Daarnaast een goede portie olijven
en een bordje rode smurrie, lekker heet, maar gelijktijdig verassend fris.
Als hoofdschotel gebakken Noordzeegarnalen en inktvis uit de Middellandse
Zee. Dat werd ons toch verteld, want het zijn echte charlatans die mannen
die je naar hun stand lokken. Zij hebben lekkerder en smakelijker eten dan
hun overbuur die net hetzelfde serveert.

Zo hebben we onze dag afgesloten, maar eerder vandaag zaten we op de
culturele golf.

We bezochten eerst het Bahia Palace, waar we de hele voormiddag hebben
doorgebracht. Mooi, de foto's vind je later wel op de blog of elders.

Heel doelgericht gingen we de totaal verkeerde richting uit om alweer enkele
(volgens onze gids) highlights van Marrakech te ontdekken. Op het pleintje
met de lantaarnverkopers werd me gevraagd of ik Sonja niet van de hand wou
doen voor een paar kamelen... Niet lang moeten nadenken, maar de jongen werd
nogal bleek toen ik mijn vraagprijs meedeelde. Terstond wou hij ons niet
meer gidsen naar het volgende prachtige paleis waarvan het voornaamste een
ooievaar op een ruine is. Dedju, ik heb ook nooit geliuk. Sonja dus maar
weer meegenomen. Daar zal ik toch geen spijt van krijgen, zeker ? Totnogtoe
alvast niet (smiley) Ja, man probeer maar eens een smiley te typen op een
toetsenbord half Frans half Arabisch (uitroepingsteken).

We hebben natuurlijk nog heel veel plannen, maar dat zal na een verkwikkende
nachtrust zijn. Morgen terug op pad met een geplande combinatie van cultuur,
ontspanning (lees hamam, nog eens een dubbele smiley) en (als we daar nog de
tijd voor vinden) naar het nieuwe stadsgedeelte.

Bijna zover!

Zondag is het zover! Vertrek naar weer een andere exotische bestemming. Duister Afrika!

Ik en mijn reismaatje Bart, die ik al zo'n 6 jaar ken inmiddels hebben op korte termijn besloten dat we allebij op vakantie wilden, maar niet alleen. Wat is er dan mooier om er met elkaar op uit te trekken?
Toch wel zenuwachtig. Ik ben nog nooit zonder mijn Lief of zonder mijn Paps en Mams op vakantie gegaan, en zo goed kennen Bart en ik elkaar nou ook weer niet!
Ach het zal allemaal wel loslopen denk ik.

Ik heb nog niet erg de moeite of tijd gehad om iets meer te weten gekomen over Marrakech.

Wat ik wel weet: Het ligt in het Atlasgebergte, het is er nu zo'n 29 graden en het is islamitisch. Marrakech is één van de beroemde Marrokaanse koningssteden en wordt ook wel de rode stad genoemd. Ik heb al prachtige foto's gezien met prachtige typisch Marrokaanse bouwstijlen; mooie poorten en minaretten, de bekende Marrokaanse tegels en tapijten.

We verblijven in het hart van de stad in de bruisende Medina. Hier komen dagelijks allerlei straatartiesten bij elkaar met bijvoorbeeld een act met de dansende cobra....

Ik ben zoooo benieuwd!

Kaart van Marokko

Marrakech

Marrakesh of Marrakech (مراكش) is een stad in het westen van Marokko en de hoofdstad van de gelijknamige provincie. Marrakesh heeft 823.154 inwoners (2004[1]). De stad is een van de vier koningssteden van Marokko, samen met Fez, Meknes en Rabat. De stad is gelegen op de vruchtbare Haouzvlakte aan de voet van de Hoge Atlas. Op "Djemaa el Fna plein in Marakkesh" vinden 's avonds diverse optredens plaats.

Marrakech is gelegen in het westen van Noord-Afrika. Zowel geografisch als klimatologisch is het een interessante plek: de stad ligt in de vlakte, maar is omringd door het hooggebergte van de Atlas. Dit gebergte levert de stad niet alleen heel wat levensmiddelen op, maar voorziet ook jaarrond in het levensnoodzakelijke water. Zonder dat water zou de stad nooit zo’n rijke geschiedenis hebben gekend.
De stad werd in 1062 nC gesticht door een Armoravidische sultan die er de hoofdstad van zijn rijk vestigde. De daarop volgende dynastieën brachten veel rijkdom naar de stad, zodat ze steeds mooier en welvarender werd.
Nadien kwamen de Almohaden. Aan hen heeft de stad haar mooiste moskee te danken, de Koutoubia. In de 13de eeuw beslissen de Mereniden om hun machtscentrum uit te bouwen in Fez. Ze plunderen Marrakech. Aan dit verval komt pas drie eeuwen later een einde dankzij de Saadiërs. Zij schenken Marrakech echte pareltjes van architectuur, zoals het helaas verwoeste El Badi-paleis, enkele koranscholen, prachtige moskeeën en tal van fonteinen. Ze richten er ook graftombes op, die tot vandaag te bezichtigen zijn.
Jammer genoeg wordt al deze pracht en praal vernietigd door de Alaouiten, die op hun beurt Meknes als hoofdstad verkiezen en dus de luister van Marrakech vernielen.
Het is wachten op sultan Moulay Hassan die uiteindelijk het paleis, de moskeeën en de menara restaureert.
Hij schenkt de stad ook een van de mooiste pareltjes van haar patrimonium: het Bahia-paleis

De historische kern van de stad (de Medina) is door UNESCO in 1985 tot Werelderfgoed verklaard. Het centrale plein van de stad, Djemaa el Fna, is erg populair bij toeristen. Overdag zijn er op dit plein veel straatartiesten en 's avonds staan er tientallen eetkraampjes. Verder bevindt zich de bekende Ben Youssef medersa, een zgn. koranschool, in deze stad.

(bron Wikipedia)